Kính thưa quý vị, Như Liên Hội Người Việt Canada vừa đăng trên Thời Báo ra ngày Thứ Năm 15/06/2017 vừa qua cho biết Trung Tâm Người Việt Canada đứng trước ngưỡng cửa bị giải thể, vì Corporations Canada không thể xác định Ban Châp Hành Trung Tâm Người Việt Canada nào là Ban Chấp Hành hợp pháp để có thể cấp giấy phép tái hoạt động cho Trung Tâm: cụ thể là giữa hai Ban Chấp Hành của ông Lê Duy Cấn và của ông Đặng Vũ Tuấn Kiệt hiến nay. Là người sinh hoạt lâu năm trong Liên Hội, tôi đã từng rất quý mến và trân trọng ông Lê Duy Cấn như rất nhiều người khác. Nhưng bây giờ, tôi không còn nhận ra ông Lê Duy Cấn của tôi trước đây nữa. Mong rằng bài chia sẻ rất trung thực của tôi dựa trên những tài liệu đáng tin cậy mà tôi thu thập được hay chính tôi là người trong cuộc, giúp độc giả có một cái nhìn chính xác về những diễn tiến đáng buồn xảy ra trong cộng đồng Việt Nam của chúng ta, ngõ hầu chúng ta có thể tìm ra một giải pháp đơn giản mà hiệu quả nhất. Mong vậy thay! Trần Văn Nhã HNV Sherbrooke LÊ DUY CẤN: ÔNG LÀ AI? hay NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ DỰ ÁN VIỆN BẢO TÀNG THUYỀN NHÂN VÀ TRUNG TÂM NGƯỜI VIỆT CANADA Lời người viết: Tôi tham gia sinh hoạt trong Liên Hội Người Việt Canada (LHNVC) từ năm 1993 cho đến nay (2017) với tư cách là đại biểu của Hội Người Việt Sherbrooke. Hội Người Việt Sherbrooke là một (1) trong năm (5) hội* sáng lập nên LHNVC từ năm 1980. Trong bài này, tôi xin trình bày trung thực dựa trên những tài liệu tôi thu thập được. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về bài viết này. Cuối tháng 10, năm 2014, tôi đi dự Buổi Họp Khoáng Đại về dự án Viện Bảo Tàng Thuyền Nhân (VBTTN) do Ban Chấp Hành Liên Hội Người Việt Canada (BCH LHNVC) tổ chức tại thành phố Calgary, Alberta, tôi gặp một bác cũng khá lớn tuổi đến từ Montreal, tôi hỏi bác:’’Bác có biết ông Lê Duy Cấn là ai không?’’ Bác trả lời ngay không do dự: ‘’Ai mà không biết ông Lê Duy Cấn, ông là người của LHNVC. Cứ thấy ông Lê Duy Cấn ở đâu, thì coi như ở đó có LHNVC hiện diện.’’ Tôi tò mò hỏi tiếp:’’Vậy hôm nay bác đến Calgary để làm gì?’’ –‘’LHNVC tổ chức Buổi Họp Khoáng Đại về dự án Viện Bảo tàng Thuyền Nhân (VBTTN). Dự án này đã được LHNVC khởi xướng từ năm 2005. Tôi cũng là người đóng góp tích cực cho dự án này, nên cũng muốn biết dự án này đến đâu rồi. Đã 9 năm rồi còn gì! Chắc thế nào cũng được nghe ông Lê Duy Cấn giải thích tường tận mọi việc, để mình yên chí về lại Montreal khuyến khích bà con đóng góp thêm. Tôi hy vọng dự án này sẽ thành hiện thực một ngày không xa.’’ Tôi nghe bác nói mà buồn, nhân vật chính của Buổi Họp Khoáng Đại đã không có mặt. Lần giở lại lịch sử hơn 37 năm của Liên Hội (1980 đến nay), tôi được biết ông Lê Duy Cấn là Tổng Thư Ký tiên khởi của LHNVC từ năm 1980-1982. Sau đó, ông giữ chức Ủy viên ngoại vụ LHNVC nhiều năm liền. Mãi cho đến tháng 05/2014 ông mới từ chức này vì lý do sức khỏe. Song song với chức vụ Ủy viên ngoại vụ của LHNVC, năm 2005, khi LHNVC khởi xướng dự án VBTTN, ông kiêm thêm chức Trưởng dự án*. Rồi từ tháng 05/2012 ông kiêm luôn quyền điều hành TTNVC do ông quyền chủ tịch TTNVC là ông Lê Quảng Trị ủy quyền trong một văn thư chính thức*. Từ đó, nhất là từ năm 2010, nhân danh LHNVC, ông và cô Lâm Tuyết đồng Trưởng dự án đi khắp nơi để gây quỹ cho Viện Bảo Tàng Thuyền Nhân (VBTTN): từ các hội thành viên của LHNVC như Halifax, Sherbrooke, Montreal, Ottawa, Toronto, Saskatoon, Manitoba, Edmonton, Calgary và Vancouver, đến các hội người Việt khác trong Canada cũng như bên Mỹ, bên Úc... số tiền đóng góp nghe ông nói lên đến cả triệu gia kim.** Năm 2009, chủ tịch đoàn LHNVC qua một cuộc họp viễn liên, đồng ý với đề nghị của ông Lê Duy Cấn mua miếng đất* ở Ottawa đối diện với tượng ‘’Mẹ Bồng Con’’ với giá $600,000.00 gia kim để xây dựng VBTTN. Số tiền này đã được trả xong bằng cách bán trụ sở cũ của LHNVC và TTNVC ở số 249, đường Rochester, Ottawa với giá $400,000.00 gia kim* vào tháng 07/2010 và tiền gây quỹ VBTTN do đồng bào khắp nơi đóng góp. Từ năm 2010, để có thêm người giúp ông trong việc gây quỹ, ông Lê Duy Cấn đã mời cô Lâm Tuyết, Tổng Thư Ký LHNVC hai (2) nhiệm kỳ 2010-2012 và 2012- 2014 làm đồng Trưởng dự án VBTTN. Với đề nghị mời các ca sĩ chuyên nghiệp tham gia và giúp bán đấu giá các đồ lưu niệm đặc biệt trong các chương trình gây quỹ của cô Lâm Tuyết, hai người di chuyển khắp nơi để gây quỹ và thu được rất nhiều sự ủng hộ của đồng bào. Tháng 02/2013, dự trù sẽ đặt viên đá đầu tiên cho VBTTN vào cuối năm, nên hai đồng Trưởng dự án đã thành lập Ban Đăc Nhiệm (BĐN) gồm tám (8) người* có khả năng chuyên môn trong vấn đề tài chánh, xây cất, lên kế hoạch, truyền thông... Trong tám tháng làm việc, BĐN đã hoàn thành bản Business Plan, duyệt lại họa đồ kiến trúc, chọn lựa nhà thầu, xem lại báo cáo tài chánh... Nhưng khi duyệt xét lại dự án VBTTN để bắt đầu việc xây cất, BĐN đã nhận thấy có những vấn đề liên hệ đến tài chánh, kiến trúc, xây cất, thu góp hiện vật triển lãm...nên đã hỏi ông Lê Duy Cấn là người nắm giữ tất cả các chi tiết liên quan đến dự án VBTTN. Những thắc mắc này đã không được giải đáp thỏa đáng, nhưng ngược lại, BĐN đã bị giải tán. Do đó, vào tháng 2/2014, Ban Chấp Hành LHNVC (2012-2014) đã tổ chức một Đại Hội Đồng bất thường ở Toronto và một Hội Nghị khoáng đại về Dự án VBTTN vào cuối tháng 10/2014 ở Calgary để mời ông Lê Duy Cấn trình bày mọi vấn đề về Dự án VBTTN, đặc biệt vấn đề tài chánh, nhưng ông Lê Duy Cấn đã từ chối không tham dự. Ngày 15 và 28/04/2014, ông Lê Duy Cấn gởi hai (2) điện thư cho cô Lâm Tuyết (lúc đó đang là Tổng Thư Ký LHNVC) xác nhận là ông sẽ không ghi danh TTNVC với Corporations Canada theo đạo luật mới Canada Not-for-Profit Corporations Act 2014, vì ông cho biết TTNVC và LHNVC là hai hội đoàn liên hệ chặt chẽ với nhau***, nên khi cô Lâm Tuyết ghi danh cho LHNVC thì sẽ ghi danh cho TTNVC luôn.* Ngày 21/05/2014, ông Lê Duy Cấn cũng đã viết thư từ chức Ủy viên Ngoại vụ LHNVC và đồng Trưởng dự án VBTTN với Chủ Tịch Đoàn, Ban Cố Vấn, Ban Chấp Hành, Ban Kiểm Soát LHNVC vì lý do sức khỏe.* Ngày 06/06/2014 Hội Đồng Quản Trị TTNVC do ông Lê Quảng Trị là quyền chủ tịch đã gởi đến Chủ Tịch Đoàn và Ban Chấp Hành LHNVC thư từ chức* có hiệu lực kể từ ngày 31/07/2014 trong khi Đại Hội Đồng LHNVC đang nhóm họp tại Edmonton. Do đó, sau khi Đại Hội Đồng đã bầu ra Ban Chấp Hành LHNVC nhiệm kỳ 2014-2016 do nha sĩ Hoàng Đình Trí làm chủ tịch, cô Lâm Tuyết, Phó chủ tịch ngoại vụ kiêm Trưởng dự án VBTTN (vì ông Lê Duy Cấn đã xin từ chức), Ban Chấp Hành này đã tiến hành ghi danh LHNVC với Corporations Canada theo đạo luật mới Canada Not-for-Profit Corporations Act 2014, đồng thời tiến hành đề cử các hội viên mới vào TTNVC, theo đúng Điều 3 của Điều Lệ TTNVC*, để bầu ra Hội Đồng Quản Trị và Ban Chấp Hành TTNVC do bác sĩ Trương Lâm Liễu Kim ở Calgary làm chủ tịch, hầu tiếp tục duy trì sinh hoạt của TTNVC và ghi danh lại với Corporations Canada theo đạo luật mới được ban hành, như ông Lê Duy Cấn yêu cầu*. Tuy nhiên, sau đó, qua sự vận động của ông Lê Duy Cấn với sự diễn giải sai lạc là Đại Hội Đồng LH Edmonton 6/2014 không đủ túc số, mặc dù có 6/11 hội thành viên tham dự (Calgary, Edmonton, Sherbrooke, Ottawa, Nova Scotia và Vancouver), nên ngày 22-24/08/2014, 6 hội thành viên (Toronto, Windsor, Saskatoon, Vancouver, Nova Scotia, Manitoba) đứng ra triệu tập bốn (4) Đại Hội Đồng bất thường liên tiếp trong 2 ngày tại Toronto bầu ra Đại diện Chủ Tịch Đoàn, Ban Chấp Hành và Ban Thanh Kiểm lâm thời đồng thời ra một Thông Cáo chung tuyên bố tín nhiệm lại ông Lê Duy Cấn làm Trưởng dự án VBTTN. Rồi, vào tháng 12/2014, một Đại Hội Đồng bất thường khác do 8 hội thành viên (Toronto, Windsor, Saskatoon, Vancouver, Nova Scotia, Manitoba, Montréal và Edmonton) tổ chức tại Ottawa* bầu lại Đại Diện Chủ Tịch Đoàn gồm ông Nguyễn Thái Trung và cô Lê Lily; Ban Chấp Hành gồm ông Trần Văn Đông-Tổng Thư Ký (TTK), cô Nguyễn Khuê Tú-Phó TTK, và ông Nguyễn Hải Hà-Thủ Quỹ; Ban Kiểm Soát có bà Đặng Thị Danh và ông Nguyễn Thành Nguyên. Ban Chấp Hành này không có giấy phép hoạt động của Corporations Canada. Đầu tháng 09/2014, bác sĩ Trương Lâm Liễu Kim, chủ tịch Ban Chấp Hành mới TTNVC đã nộp đơn ghi danh với Corporations Canada cho TTNVC, nhưng sau đó, ngày 16/09/2014, Hội Đồng Quản Trị TTNVC đã từ chức* cũng ghi danh với Corporations Canada cho TTNVC. Vì có 2 đơn xin tái hoạt động cho cùng 1 hội đoàn, nên Corporations Canada đã từ chối cấp giấy phép tái hoạt động cho TTNVC theo đạo luật mới 2014. Trong 2 năm 2015 và 2016, nhiều nỗ lực hòa giải giữa 2 bên của TTNVC nhưng không thành công*. Ngày 27/07/2016, 11 vị chủ tịch và đại diện chủ tịch của 11 hội thành viên của LHNVC và 2 BCH LH nhiệm kỳ 2014-2016 đã họp và cùng quyết định tổ chức ĐHĐ LHNVC thống nhất vào 2 ngày10-11/09/2016 tại Montréal. Trong 2 ngày 10 và 11/09/2016, Đại Hội Đồng LHNVC thống nhất đã diễn ra tại Montreal với sự tham dự của 8/11 Hội thành viên. Ý thức cần phải lấy lại giấy phép tái hoạt động cho TTNVC, Đại Hội Đồng đã chỉ thị cho Ban Chấp Hành mới nhiệm kỳ 2016-2018 phải dùng ‘’các biện pháp cần thiết để tổ chức lại sinh hoạt của TTNVC đồng thời bảo vệ tài sản và quyền lợi của LHNVC và TTNVC.’’ (trích điều 82 trong Biên bản Đại Hội Đồng LHNVC ở Montreal ngày 10-11/09/2016)* Lần này, không có sự hỗ trợ của đa số các hội thành viên LHNVC như năm 2014, ông Lê Duy Cấn tự tuyên bố Đại Hội Đồng Montreal 2016 là bất hợp pháp*. (Tôi không thể tin được một người như ông Lê Duy Cấn lại có thể tuyên bố như vậy, vì một Đại Hội Đồng hợp pháp hay không hợp pháp tùy thuộc vào Điều Lệ và Nội Quy của hội đoàn đó, chứ không phải tùy thuộc vào ý kiến của cá nhân.) Chính vì thế, ông không công nhận luôn Ban Chấp Hành tân cử của LHNVC nhiệm kỳ 2016-2018 và 23 hội viên của TTNVC do BCH này đề cử, theo Điều 3 trong Điều Lệ của TTNVC*, là những hội viên hợp pháp của TTNVC, vì BCH LHNVC đương nhiệm đã được Corporations Canada cấp giấp phép hoạt động hợp pháp; trong khi các hội viên TTNVC do ông Lê Duy Cấn làm chủ tịch được đề cử bởi một BCH LHNVC không có giấy phép hoạt động chính thức của Corporations Canada vào tháng 11/2015. Tóm lại, do ông Lê Duy Cấn không chấp nhận bàn giao TTNVC cho Hội Đồng Quản Trị cũng như Ban Chấp Hành mới và hợp pháp của TTNVC, nên hiện nay TTNVC ở Ottawa chưa lấy được giấy phép tái hoạt động theo đạo luật mới Canada Not-for-Profit Corporations Act đã có hiệu lực từ ngày 17/10/2014 và đạo luật cũ Canada Corporations Act sẽ hết hiệu lực vào ngày 31/07/2017 sắp tới. Điều đó có nghĩa là nếu TTNVC không lấy được giấy phép tái hoạt động do Corporations Canada cấp trước ngày 31/07/2017 thì TTNVC ở Ottawa sẽ bị giải thể. Hậu quả của sự giải thể này là tất cả tài sản, trong đó có miếng đất và tiền bạc của VBTTN do TTNVC giữ, sẽ bị chính phủ quản lý để giao cho những hội từ thiện khác. Ngày 05/03/2017, một bài báo trong tờ Ottawa Citizen đã ca tụng ông Lê Duy Cấn như một người xây dựng cộng đồng Việt Nam ở Ottawa (The Capital builder: How Can Le shaped Ottawa’s Vietnamese Community by Sabrina Nemis). Cứ bình thường, tôi rất vui mừng vì một người Việt Nam được báo chí Canada vinh danh như tiến sĩ Trương Công Hiếu, như anh Trần Thiên Ái hay như nhà văn Kim Thúy... nhưng trong trường hợp của ông Lê Duy Cấn, thì riêng cá nhân tôi, tôi sẽ thấy trọn vẹn hơn, khi ông Lê Duy Cấn bằng lòng giao lại TTNVC và sổ sách tài chính của dự án VBTTN vô điều kiện cho những người có trách nhiệm hiện nay, để họ có thể hoàn tất dự án VBTTN đang dang dở và để lại một hình
tượng đẹp cho những thế hệ kế thừa. Trần Văn Nhã HNV Sherbrooke
*Quý vị nào cần biết thêm những chi tiết, xin liên hệ với chúng tôi qua điện thư tonytran1999@gmail.com. **Tiến sĩ Lê Duy Cấn: Tổng số mức kinh phí dự trù là 4 triệu 300 ngàn đô la. Trong đó, 600 ngàn đô la là tiền đất mà chúng tôi đã trả hết rồi. Thứ hai là 3 triệu 500 ngàn đồng tiền xây cất. Và thứ ba là 200 ngàn đồng tiền thiết kế. Hiện giờ, chúng tôi đã gây quỹ được cũng như được một số các quý vị mạnh thường quân ở các nơi hứa đóng góp, tất cả là trên 1 triệu đô la. Như vậy, chúng tôi còn 3 triệu đô la nữa để gây quỹ trong vòng 2 năm tới.(RFA phỏng vấn ngày 07/12/2012) *** LHNVC thành lập nên TTNVC năm 1987 để lo chuyện hành chánh, tài chánh cho LH và có thể cấp biên lai trừ thuế nên tất cả tiền bạc của LH đều do TTNVC quản lý. Do đó, quỹ của VBTTN trong trương mục là của LH, chứ không phải của TTNVC. |